Trầm hương là một loại gỗ có chứa rất nhiều nhựa thơm được nhiều người muốn sử dụng bởi những công dụng tuyệt vời của nó như chữa được nhiều bệnh, đem lại sự thịnh vượng cũng như may mắn cho người dùng.Trầm hương là một loại gỗ rất quý hiếm, người xưa đã có câu “ngậm ngải tìm trầm” để nói lên sự gian khổ khi đi tìm loại gỗ trầm này.
Thực ra trầm hương được hình thành đặc biệt từ cây dó bầu, dân gian có đồn rằng hương trời bay theo gió đã đáp xuống những cây bị thương hay bị hư, lâu ngày những cây này sẽ trở thành cây trầm hương.
Thường thì những cây dó bầu có nhiều hình thù xấu xí, bị hư hại do các tác động của môi trường hay boom đạn làm cây bị mục nát hoặc khô cằn.
Đặc điểm nổi bật của trầm hương là tỏa mùi thơm đặc biệt lúc đốt hoặc chưa đốt. Khi hàm lượng dầu lớn hơn 25%, trầm hương có thể chìm trong nước. Lọai trầm hương cao cấp có thể đạt hàm lượng dầu 60-80%. Căn cứ mức độ nhiễm dầu, màu sắc, hương vị, hình dáng, trọng lượng, xuất xứ … mà trầm hương có các tên gọi khác nhau như: Trầm mắt tử, trầm mắt đảo, trầm bọ sánh, trầm bông, trầm da báo, trầm điệp lá, trầm điệp trai, trầm kiến xanh, trầm kiến lọn, trầm rục, trầm sanh …
Hiện nay Trầm hương được xếp thành 3 hạng và có rất nhiều loại trong 3 hạng này :
– Hạng nhất : Kỳ nam hay còn gọi là kỳ
Là loại trầm hương có phẩm cấp cao nhất, cho nhiều dầu, nhẹ, mềm, dẻo, nhuyễn, khi nếm có đủ vị chua, cay, đắng, ngọt, tỏa mùi thơm tự nhiên, khi đốt hương thơm đặc biệt, khói xanh, bay thẳng và dài lên không trung. Kỳ nam được chia thành 4 loại theo thứ hạng là Bạch kỳ, Thanh kỳ, Huỳnh kỳ và Hắc kỳ
– Hạng nhì : Trầm
Là loại trầm hương ít dầu, nặng, vị đắng, hầu hết khi đốt mới tỏa mùi thơm, khói màu trắng, bay quanh rồi tan ngay. Trầm được xếp thành 6 loại với 6 màu sắc có các giá trị khác nhau trong đó sắc sáp trắng là có giá trị cao nhất mang lại nhiều điềm tốt cho bạn.
– Hạng ba : Tốc
Hầu như tốc có nhiễm rất ít lượng dầu nên được đánh giá là hạng thấp nhất trong Trầm hương. Tốc có rất nhiều loại nhưng điển hình là: Tốc đỉa, tốc dây, tốc hương, tốc pi.
Trong đó tốc hương là loại Tốc có mùi thương rất đặc biệt
Trong 4 nhóm tốc thì tốc đỉa được đánh giá cao hơn về chất lượng. Tuy nhiên, việc xếp nhóm tốc không nhất thiết theo thứ bật phẩm cấp.
Hiện nay chưa có quy định của Nhà nước hoặc của tổ chức phi Chính phủ về tiêu chuẩn phân lọai, đánh giá phẩm cấp trầm hương.
Trầm hương có trong cây dó bầu. Nhưng không phải bất cứ ai trồng dó bầu cũng tạo được trầm. Loài dó có khả năng cho trầm là cây bản địa có diện phân bố rộng khắp rừng núi nước ta, tập trung ở vùng núi Bắc Trung bộ, Trung Trung bộ, Nam Trung bộ, Tây Nguyên, Đảo Phú Quốc tỉnh Kiên Giang và vùng Bảy Núi tỉnh An Giang.
Trầm hương có trong cây dó bầu. Nhưng không phải bất cứ ai trồng dó bầu cũng tạo được trầm. Loài dó có khả năng cho trầm là cây bản địa có diện phân bố rộng khắp rừng núi nước ta, tập trung ở vùng núi Bắc Trung bộ, Trung Trung bộ, Nam Trung bộ, Tây Nguyên, Đảo Phú Quốc tỉnh Kiên Giang và vùng Bảy Núi tỉnh An Giang.
Trầm hương là một vị thuốc hiếm và đắt trong Ðông y, vị cay, tính hơi ôn, vào 3 kinh tỳ, vị và thận, có tác dụng giáng khí nạp thận, bình can tráng nguyên dương, chủ yếu chữa các bệnh đau ngực, đau bụng, nôn mửa, bổ dạ dày, hen suyễn, bí tiểu tiện. Ngoài ra, còn có tác dụng giảm đau, trấn tĩnh.
Nếu như trước đây, trầm hương được coi là vật quý, chỉ để cống nạp cho các bậc đế vương, thì ngày nay nhờ khoa học kỹ thuật phát triển, trầm hương được sử dụng làm chất định hương cho mỹ phẩm hảo hạng, làm được dược liệu chữa những căn bệnh hiểm nghèo. Giá trầm hương loại 1 trên thế giới từ 6000 USD – 6500 USD/kg, giá tinh dầu trầm khoảng 9000 USD/1lít.